Przekształcenie szpitala – szansa czy zagrożenie?

  Dlaczego mówimy o przekształceniu i na czym ono polega?
  Na tle trudnej sytuacji ochrony zdrowia w kraju na nasz szpital należy spojrzeć z innej perspektywy. Zespół Opieki Zdrowotnej w Łańcucie nie jest i nigdy nie był zakładem zadłużonym. Powstaje więc pytanie po co się przekształcać i dlaczego teraz,  gdy dopiero rozpoczęto prace parlamentarne nad projektem ustawy restrukturyzującej zakłady opieki zdrowotnej? Najważniejszym problemem naszego szpitala, determinującym  jego dalsze istnienie jest brak środków finansowych na konieczne inwestycje i zakupy nowoczesnej  aparatury i sprzętu medycznego.
  Przekształcenie SPZOZ w Łańcucie polega na zmianie formy prawnej istniejącego Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Łańcucie w powołaną przez Radę Powiatu Łańcuckiego spółkę prawa handlowego.

  W jaki sposób przekształcenie może umożliwić pozyskanie środków finansowych?
   W chwili obecnej zgodnie z ustawą o zakładach opieki zdrowotnej organem założycielskim dla szpitala (i wszystkich pozostałych struktur wchodzących w skład ZOZ) jest samorząd powiatowy. Tak więc właścicielem wszystkich nieruchomości (grunty i budynki) szpitala jest powiat łańcucki. Powiat łańcucki jest odpowiedzialny za realizację koniecznych inwestycji, remontów i zakupów aparatury medycznej. Niestety ze względu na możliwości finansowe powiatu realizacja koniecznych inwestycji i zakupów dla szpitala jest niemożliwa bez zaciągnięcia bardzo znacznych kredytów. Z kolei zaciągnięcie kredytów na realizację planu inwestycyjnego w szpitalu uniemożliwiłoby realizację jakichkolwiek innych inwestycji przez powiat łańcucki (np. drogi, szkoły, Dom Pomocy Społecznej, itd). Wiązałoby się to również z brakiem możliwości skorzystania z dofinansowania kilku projektów ze środków Unii Europejskiej. Natomiast zgodnie z obowiązującym prawem wyposażona w majątek spółka prawa handlowego uzyskuje zdolność kredytową i samodzielnie może realizować wiele inwestycji. Dzięki takiemu zabiegowi prawnemu skorzystać mogą szpital i powiat, który de facto nadal jest właścicielem szpitala.
   Reasumując: spółka będzie nadal własnością powiatu, ale uniezależnia się od budżetu powiatu. Zaciągnięcie kredytu przez spółkę pozwoli na realizację najpilniejszych zakupów i remontów do kwoty 2-3 mln złotych (na tyle szacowane są najpilniejsze zakupy w szpitalu). Dzięki temu możliwa będzie kontynuacja realizacji usług medycznych zgodnie z wymogami NFZ, poszerzenie zakresu świadczeń oraz możliwość prowadzenia działalności komercyjnej w zakresach, których NFZ nie finansuje. Argumentem istotnym jest fakt, że tylko spółka prawa handlowego może być dokapitalizowana przez nowych udziałowców (SP ZOZ nie może tworzyć spółek).

Na co potrzebne są środki finansowe?
   Najpilniejsze jest odtworzenie zamortyzowanej bazy sprzętowej i zakupy nowej aparatury medycznej (nowe technologie medyczne i nowe zakresy działalności). Konieczne są remonty kolejnych oddziałów, szczególnie oddziału zakaźnego i dziecięcego. Najważniejszym wyzwaniem jest budowa nowego pawilonu szpitalnego, który pomieści oddziały zabiegowe naszego szpitala.
   Aby móc skutecznie i bezpiecznie leczyć pacjentów nie wystarcza już tylko wiedza i umiejętności personelu. Konieczna jest olbrzymia ilość aparatury medycznej. Na liście sprzętu i aparatury medycznej, w tym ratującej życie znajduje się obecnie ponad 50 „grubych” pozycji na łączną kwotę ponad 2,5 mln złotych. Chcąc sprostać potrzebom pacjentów (90 proc. pochodzi z terenu naszego powiatu) musimy uruchomić niezwykle kosztowny oddział intensywnej terapii, pododdział udarowy (30 proc. pacjentów w oddziale neurologii to pacjenci z udarem mózgu), rozwinąć oddział rehabilitacji (obecnie oczekiwanie na miejsce w oddziale to prawie 3 miesiące), poprawić dostępność do leczenia dla dzieci z terenu całego województwa uruchamiając oddział dzienny psychiatrii dziecięcej, zakupić nowe karetki reanimacyjne i samochody do transportu chorych.
   Największą bolączką naszego szpitala jest konieczność dostosowania budynków do przepisów unijnych, określających warunki lokalowe, w jakich należy udzielać świadczeń medycznych. Rozporządzenie Ministra Zdrowia daje nam czas na dostosowanie się do końca 2012 roku i wbrew pozorom nie jest to dużo czasu biorąc pod uwagę wielkość tych inwestycji. W przypadku modernizacji oddziału zakaźnego i oddziału pediatrycznego to koszt 16 mln zł, modernizacji ZOL w Handzlówce ok. 4 mln zł, inne remonty („stara” przychodnia, wymiana okien, parkingi, drogi wewnętrzne) to kolejne setki tysięcy złotych. Największym jednak wyzwaniem jest budowa nowego pawilonu diagnostyczno-zabiegowego, w którym będą się mieścić pracownie diagnostyki obrazowej (RTG, TK, USG),  blok operacyjny (nie mniej niż 3 sale operacyjne), OIT (oddział intensywnej terapii), oddział chirurgiczny, oddział ortopedyczny, oddział ginekologiczno-położniczy, oddział noworodkowy i możliwe będzie uruchomienie innych działalności. Szacunkowy koszt to 25-35 mln złotych w zależności od standardu i wielkości oddziałów, a także od szybkości realizacji – im później tym drożej. O wielkości kwot, o których mówimy niech świadczy fakt, że budżet roczny naszego zakładu, w którym pracuje 700 osób i leczymy ponad 12 tysięcy osób rocznie to około 40 mln złotych.
Decydując się na realizację tych planów (lub nie) musimy odpowiedzieć sobie na pytanie:
Jakiego szpitala oczekujemy?
Starego czy nowego? „Zabytkowego” czy nowoczesnego? Wyposażonego w nowoczesną aparaturę? Bezpiecznego i komfortowego dla pacjenta? I czy w ogóle go chcemy?
Dlaczego przekształcić cały SPZOZ w spółkę prawa handlowego a nie tylko pozwolić na wybudowanie pawilonu przez inwestora prywatnego?
Przekształcenie całego SPZOZ pozwoli zachować kompleksowość świadczeń i integralność zakładu, ponieważ przekształcenie tylko wybranej części wiąże się z likwidacją odpowiednika w SP ZOZ-ie, po „odejściu” oddziałów zabiegowych reszta szpitala będzie ułomna. Poza tym nie mamy żadnej gwarancji, że inwestor prywatny będzie kupować od SP ZOZ usługi pomocnicze (konsultacje specjalistyczne, diagnostykę obrazową, analitykę, sprzątanie, żywienie, obsługę techniczną) i czy przejmie wszystkich pracowników medycznych.

Może należy jeszcze poczekać z decyzją?
   Najgorszą z decyzji jest brak decyzji. To nieuchronnie zbliża nas do likwidacji oddziałów zabiegowych w 2012 r. (czas na dostosowanie do wymogów Rozporządzenia MZ w sprawie wymogów… (Dz.U. 2006 Nr 213, poz. 1568). Brak jest realnych perspektyw na pozyskanie funduszy inwestycyjnych ze źródeł zewnętrznych (dotacje organu założycielskiego, unijne, ministerialne, wojewódzkie), a brak „zastrzyku finansowego” uniemożliwi kontynuację dotychczasowej działalności. Brak decyzji to brak perspektyw na rozwój szpitala i jego stopniowa marginalizacja z likwidacją włącznie.

Jak będzie wyglądać przekształcenie, jeśli Rada Powiatu podejmie decyzję na tak?
Rada Powiatu powoła spółkę prawa handlowego (sp. z o.o.) ze 100% udziałem Powiatu Łańcuckiego. Z kolei spółka zarejestruje Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Łańcucie, który w całości przejmie dotychczasowy zakres działalności SPZOZ (wszystkie kontrakty z NFZ). Równolegle zostanie wyceniony przez biegłych cały majątek SP ZOZ w Łańcucie, który zostanie wniesiony aportem do spółki. Wraz z powołaniem nowego zakładu zostanie rozpoczęta likwidacja Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej. Następnie rozpoczną się poszukiwania inwestora strategicznego do zwiększenia kapitału zakładowego spółki poprzez emisję nowych udziałów. Możliwe jest również poszukiwanie  inwestora finansowego (partnera finansującego inwestycje, od którego spółka wydzierżawi majątek). Wybór wariantu będzie możliwy dopiero w przyszłości w zależności od rozwoju sytuacji prawnej, wyceny majątku oraz kosztorysu inwestycji. Bez względu na wszystkie okoliczności pakiet większościowy zachowa powiat. W związku z tym szpital zawsze będzie mieć charakter publiczny (pomimo zmiany nazwy). Wszelkie strategiczne decyzje zawsze będzie podejmować Rada Powiatu Łańcuckiego!

Kiedy nastąpi przekształcenie?
Najważniejszą kwestią w realizacji projektu jest jego powszechna akceptacja. Uchwała Rady Powiatu w sprawie likwidacji SPZOZ i przejęciu dotychczasowego zakresu działalności likwidowanego SPZOZ przez spółkę samorządową będzie opiniowana przez związki zawodowe, radę pracowniczą, samorządy zawodowe i Radę Społeczną przy SP ZOZ. Uchwała musi być również zaopiniowana przez wojewodę, samorząd województwa oraz właściwe organy Gmin Powiatu.

Czy mieszkańcy powiatu i pracownicy szpitala powinni bać się prywatyzacji?
Absolutnie nie. Po pierwsze utworzenie spółki prawa handlowego ze 100 proc udziałem samorządu terytorialnego nie jest prywatyzacją tylko komercjalizacją. Możliwe w późniejszym czasie zwiększenie kapitału założycielskiego poprzez emisję nowych udziałów z zachowaniem większości udziałów (nie mniej niż 50 proc. plus 1) nadal zachowuje charakter publiczny spółki. O prywatyzacji można mówić dopiero przy zmniejszeniu liczby udziałów samorządu poniżej 50 proc. Ale decyzję o emisji nowych udziałów, ich zbyciu, umorzeniu podejmuje zawsze walne zgromadzenie udziałowców, a więc samorząd powiatowy.
Obecnie SP ZOZ w Łańcucie świadczy nieodpłatne usługi medyczne dla ubezpieczonych na podstawie umowy z NFZ. Po przekształceniu sytuacja się nie zmieni i utworzony NZOZ będzie świadczyć ten sam zakres nieodpłatnych usług medycznych dla ubezpieczonych na podstawie umowy z NFZ. Liczymy na to, że w przypadku realizacji projektu, po uruchomieniu nowych działalności zakres bezpłatnych usług wręcz powinien wzrastać. Należy pamiętać, że o finansowaniu bezpłatnych świadczeń decyduje Narodowy Fundusz Zdrowia, a nie spółka. Obawy o wybieranie do leczenia „zdrowszych” lub bogatszych pacjentów nie mają żadnego racjonalnego uzasadnienia, co udowadniają również doświadczenia szpitali, które mają ten proces już za sobą. Poza tym nad prawidłowością wykonania usług medycznych będzie czuwać  nadal Zarząd Powiatu Łańcuckiego, płatnik (NFZ),  Rada Nadzorcza, Zarząd spółki i mieszkańcy poprzez swoje opinie!
Przekształcenie SPZOZ w Łańcucie w NZOZ nie będzie wiązać się ze zwolnieniami pracowników, ponieważ wszyscy  zatrudnieni w SPZOZ zostaną przejęci przez NZOZ na podstawie art. 23’ KP (za porozumieniem stron, na dotychczasowych warunkach)
Podsumowując należy podkreślić, że przekształcenie SPZOZ w Łańcucie  w spółkę prawa handlowego daje wielką szansę na rozwój naszego zakładu przede wszystkim dla dobra mieszkańców powiatu i chcemy go zrealizować w sposób jawny i maksymalnie przejrzysty.

Dyrektor SPZOZ w Łańcucie
/-/ Krzysztof Przyśliwski, MBA

Szanowni Państwo,

   W trosce o dobro naszych pacjentów konieczny jest dalszy systematyczny rozwój usług świadczonych przez powiatowy szpital oraz modernizowanie tych oddziałów szpitalnych, które muszą dostosować się do obowiązujących standardów. Ciągły postęp technologiczny wymusza wyposażanie oddziałów szpitalnych w nowoczesną, kosztowną aparaturę, tak aby skutecznie konkurować o pacjentów. Pragnąc, aby nasz szpital mógł w przyszłości dobrze funkcjonować służąc naszym pacjentom oraz był dobrym miejscem pracy dla swoich pracowników popieram przedstawioną przez Krzysztofa Przyśliwskiego Dyrektora SP ZOZ w Łańcucie koncepcję przekształcenia naszej powiatowej służby zdrowia.

Starosta Łańcucki
Adam Krzysztoń